Về Kon Tum đi em

Gửi dân Làng Hồ xa xứ.

Kon Tum, 21/9/2005; Đ.D.A

Kêu gọi ủng hộ Tháng Tim cộng đồng Kon Tum, nhân Ngày Tim thế giới 25/9/2005 tại Kon Tum.

Núi sông này của em.

Con đường nhỏ in dấu chân em.

Nhành phượng vĩ thẫn thờ bóng cũ.

Hàng Keo* xưa, nay chỉ kí ức mờ.

Khẽ khọt bước, mẹ còng bao thuở.

Rộn rạo đời-phiên chợ.

Dòng Đăk Bla trĩu nặng đôi bờ.

Lối cũ, dã quỳ lơ thơ

Bến vắng em, buồn muôn kiếp.

Em, vẫn còn kịp

Về với Kon Tum mình-e ấp, ánh lung linh.

Em,

Đi đâu mới thấy đẹp xứ mình?

Lộ dọc, lối ngang-bàn cờ thế cuộc,

Rướn sức ngàn đời nối ngược với xuôi.

Vươn tới muôn đời nỗi nhớ niềm mong.

Vẫn đó, núi và sông.

Làng trong phố hồn nhiên ngàn kiếp sống.

Người Ba Na, nhánh Rơ Ngao ân tình ánh xa xăm.

Mùa trăng gọi mùa trăng;

Năm nhớ năm;

Đời gọi đời.

Mẹ mừng mùa lúa mới,

gùi trên lưng cả kiếp nhân sinh.

Cha vít cần lễ hội,

nhịp xoang quay quắt vòng đời,

Mùi cơm lam sực nức.

Về đi!

Về để chân trần rạo rực,

lòng thổn thức;

Về để ngày nào bay bổng cánh diều thơ và hè ngân mãi ve trưa.            

Kon Tum hai mùa nắng mưa;

đâu còn nhiều lưu dấu chân xưa.

đâu rồi kiểu nhà đặc trưng Kon Tum sững sững hôm nay?

Lịch sử là đây:

Lịch sử là hôm nào cha lên rừng tìm cây hương, cây cà chít về làm nhà ba gian-không Kinh, chẳng Thượng.

Lịch sử là mẹ ra đồng gom rạ về, cùng cha làm tường tình thương-ngoài vôi trong rơm đất mà ai chưa gian khó thì đâu tận tường.

Em,

ngao bốn phương

vui phố thị;

phơi xuân thì;

yìm chân thiện mỹ;

nơi đâu?

Ai cũng trút thời thơ ấu

                                    để

                                                 làm thi sỹ,

                                                 chính trị gia,

                                                  nhà khoa học…

                                    để

                                                 khi nhớ về ray rứt.

Ai cũng rời chốn xưa đi tìm vùng “đất hứa” thì lấy ai yêu đất mặn nồng, giữ trong Đăk Bla bao đời kiến tạo và phát triển?

Em có biết không,

vẫn nằm đó, dưới lòng hồ Ya Li, Di chỉ Lung Leng khép mở một nền văn hóa mấy ngàn năm của người bản địa.

Biết đâu, từ những cổ vật ở Lung Leng, Sa Bình, Sa Thầy này các nhà khảo cổ học thế kỷ XXI sẽ giải mã sự thật trong truyện cổ “Kinh và Ba Na là anh em” như thuở nào nội kể em nghe; sẽ lý giải cội nguồn Việt tộc khoa học chứ không phải chỉ là huyền thoại như trong truyện “Quả bầu mẹ”, và quan trọng hơn là sẽ tìm được dòng tổ ở Cao nguyên miền Trung, dải đất hình chữ S đẹp tựa tà áo người con gái Việt Nam này là con thứ mấy của mẹ Âu Cơ huyền sử vĩ đại.

Em biết không,

ngày xửa ngày xưa,

người Ba Na, Gia Rai, Giẻ, Triêng… định cư khúc miền Trung nồng mặn nhưng rồi chán cảnh chung chạ với Chăm, Chân Lạp mà vượt ngàn tìm tự do, độc lập.

Em không thấy những ánh mắt màu Indonesia, Malaysia trong mắt nguyên trinh?

Như thể một cuộc tình,

em đủ quyền lựa chọn.

Như thể một đời hôn nhân,

em dứt lòng dấn bước.

Như thể một công dân,

em ngao du khắp chốn.

Như thể một đời chim,

em tìm đất mới.

Là người chôn nhau cắt rốn ở Kon Tum,

xin em hãy nhớ về một dòng trong hồn cũ lượn lờ.

Nhưng,

          cuộc tình nào cũng có “duyên”, hôn nhân nào cũng có “nợ”

(Còn nhớ Nguyễn Hiến Lê đã dặn con trong hồi kí như thế).

Công dân nào cũng phải có trách nhiệm với vùng đất đang cưu mang mình, với dân tộc mình.

Con chim Phí lồng lộng trời xanh.

Con chim Lạc thiên di phương Nam mùa lạnh…

Từ đó hình thành nòi giống Việt Nam.

Về đi em!

Về để vào “Hội Người cùng quê Kon Tum” mà góp xây nơi này,

bởi nào thấy ai lập hội đồng hương mang tên vùng đất đang cưu mang mình đâu.

Kiểu cách ấy khác chi gã hạnh phúc trong vòng tay thiếu phụ mà vẫn ngoay ngoắt về mối tình xa lắc.

Về đi em!

Sẽ đưa em lên Phương Quý thưởng cánh mai vàng mùa vào Nguyên đán,

Sẽ dìu em về Phương Nghĩa để nhớ một vùng rau của thời chưa sốt đất; hẳn em còn nhớ, những vườn xanh tít tắp nước xăm xăm.

Phố vẫn chờ em trong ánh điện vàng tháng năm.

Mưa dầm dề tháng mười vẫn sụt sùi em con đường úng.

Đăk Bla đỏ ngầu mùa nước lũ vẫn quằn quại nỗi đau sinh thành từ bao dạo người đi.

Về góp xây phố thị!

Về đi em, núi sông đang chờ!

Về đi em!

* Tên xưa của một đoạn phố Kon Tum, nơi có rất nhiều keo, nay là đoạn đường Trần Hưng Đạo giữa Trần Bình Trọng và Lê Hồng Phong.